Uitgelicht
Katrien Schaubroek – Enkele argumenten voor en tegen FMK
In deze korte paper wordt ingegaan op de kritiek op filosoferen met kinderen. Zo wordt er soms gezegd dat kinderen nog niet genoeg weten om te kunnen filosoferen, of dat ze niet serieus naar waarheid streven zoals ‘echte’ filosofen dat doen. De conclusie van de auteur is dat filosoferen met kinderen niet als ‘filosoferen in het klein’ moet worden gezien, maar als een activiteit die essentieel anders is dan het filosoferen met volwassenen in een vaak academische context.
Hier vindt u de paper.
Griet Galle – De effecten van filosoferen met kinderen in de klas
Dit artikel biedt een overzicht van de resultaten van de klein- en grootschalige studies over de effecten van filosoferen met kinderen op uiteenlopende domeinen, zoals intelligentie, schoolse prestaties, taalvaardigheid, sociale vaardigheden, moreel oordeelsvermogen en gedrag.
J. Baets – FMK: toekomst van het Nederlandse basisonderwijs of utopie?
Kan FMK helpen om de leerdoelen in het basisonderwijs te bereiken? Dat is de vraag waar dit doctoraat zich mee bezighoudt. De focus ligt vooral op de rol die filosoferen kan spelen in het voorbereiden van kinderen op hun rol in de toekomstige democratische samenleving. Volgens de auteur zou FMK opgevat moeten worden als een leerpedagogiek. Hier vindt u zijn argumentatie.
Rob Bartels – Democratie leren door filosoferen
Ontwikkelen kinderen door te filosoferen inderdaad democratische vaardigheden en attituden? En hoe werkt dat dan? In dit doctoraat worden deze vragen onderzocht door naar de praktijk op vier verschillende basisscholen in Nederland. Hieruit blijkt dat kinderen vooral beter met elkaar in gesprek kunnen gaan en dat ze verschillen positiever gaan waarderen. Het doctoraat kunt u hier inkijken.
Nancy Vansieleghem – Gesprek als grenservaring
Dit doctoraat is geen analyse van FMK. Het is een portret dat toelaat de mogelijkheidsvoorwaarden waaronder FMK kan verschijnen in het licht te stellen. Zo opent het de mogelijkheid om een contrast te belichten tussen een vorm van FMK die het kind uitnodigt zichzelf op het spel te zetten en een vorm die ervoor zorgt dat niet buiten de regels van het spel kan worden getreden. Het volledige doctoraat vindt u hier terug.
Neemt u misschien liever een fysieke versie ter hand? Het doctoraat is in boekvorm uitgegeven bij Acco. Hier kunt u het inkijken en aanschaffen.
Achtergrondliteratuur
Brenifier, O. 2002. Enseigner par le débat. Rennes: CRDP. http://www.pratiquesphilosophiques.fr/wp-content/uploads/2014/PDF/Enseigner_par_le_debat.pdf
Brenifier, O. 2004. La pratique de la philosophie à l’école primaire: Manuel pour les enseignants du primaire et du collège. Paris: Sedrap.
Brenifier, O. 2004. A quick glance at the Lipman method. Paris: Diotime/l’Agora.
Pihlgren, A. 2008. Socrates in the Classroom: Rationales and Effects of Philosophizing with Children. Stockholm: Stockholm University Press.
Haynes, J. 2002. Children as philosophers. London : Routledge.
Haynes, J., Murris, K. 2012. Picturebooks, Pedagogy and Philosophy. London: Routledge.
Lipman, Matthew. 1988. Philosophy goes to school. Philadelphia: Temple University.
Martens, E. 2000. Spelen met denken: Over filosoferen met kinderen. Rotterdam: Lemniscaat.
Matthews, G. 1995. Filosofie van de kinderjaren. Rotterdam: Lemniscaat.
Poppelmonde, W. 2001. Samen denken: Filosoferen met kinderen en de ontwikkelingsdoelen en eindtermen van het basisonderwijs. Diegem: Kluwer.
Rondhuis, T. 2001. Jong en wijs: Filosoferen met kinderen. Amsterdam: Piramide.
Splitter, Laurance J. en Sharp, A. M. 1995. Teaching for Better Thinking: The Classroom Community of Inquiry. Melbourne: ACER
Van Bendegem, J.P. 1997-98. “Filosoferen met kinderen: Ook kinderen kunnen denken,” en
Steel, C., “Ook kinderen kunnen denken, maar of ze moeten filosoferen…?.” Wijsgerig perspectief 38 (4): 138-43.
Van Rossem, K. 2013. “Filosofisch communiceren met kinderen.” Pedagogiek in praktijk 71 (februari): 18-23.
Vansieleghem, N. 2010. Gesprek als grenservaring. Leuven: Acco.